Blog

Dzierżawa gruntu

Analiza umowy dzierżawy gruntu - kluczowe aspekty

Data publikacji: 17 stycznia 2025

Dowiedz się najważniejszych rzeczy o umowie dzierżawy gruntu. Sprawdź ją u prawnika i zabezpiecz swoje interesy.

Rozpoczęcie płacenia czynszu w umowie dzierżawy gruntu

Umowa dzierżawy gruntu rolnego powinna określać moment od którego dzierżawca ma obowiązek rozpocząć płatność czynszu dzierżawnego wydzierżawiającemu. Momentem tym może być: zawarcie umowy, rozpoczęcie budowy albo zakończenie budowy farmy wiatrowej lub fotowoltaicznej lub rozpoczęcie produkcji energii elektrycznej przez dzierżawcę. Sprawdź czy w umowie dzierżawca udziela jakiegokolwiek zabezpieczenia terminowych płatności czynszu dzierżawnego oraz czy czynsz jest płatny "z góry" czy "z dołu".

Dzierżawa gruntu a podatek od nieruchomości

Należy pamiętać, że podatnikiem podatku od nieruchomości wydzierżawionej jest nadal właściciel a nie dzierżawca. Dlatego warto w umowie dzierżawy uregulować obowiązek zwrotu wydzierżawiającemu przez dzierżawcę podatku od nieruchomości należnego od nieruchomości będącej przedmiotem umowy dzierżawy. Umowa dzierżawcy gruntu rolnego powinna dokładnie określać zasady i terminy zwrotu oraz moment od którego dzierżawca ma rozpocząć zwracanie podatku od nieruchomości wydzierżawiającemu tj. czy od momentu zawarcia umowy, rozpoczęcia albo zakończenia budowy farmy wiatrowej lub fotowoltaicznej.

Umowa w formie aktu notarialnego

Umowa dzierżawy gruntu rolnego może ale nie musi być zawarta w formie aktu notarialnego. W sytuacji gdy dzierżawcy zależy na zachowaniu tej formy ( np. z powodu wymagań instytucji finansującej budowę lub zamiaru wpisania faktu zawarcia umowy do księgi wieczystej) upewnij się czy umowa określa jednoznacznie kto ponosi koszty sporządzenia aktu notarialnego i ewentualnych wpisów do księgi wieczystej.

Powierzchnia, a czynsz

W umowie dzierżawy gruntu rolnego na potrzeby farmy fotowoltaicznej lub wiatrowej stosowane są różne modele ustalania wysokości należnego wydzierżawiającemu czynszu dzierżawnego. Zwróć uwagę, czy czynsz dzierżawny płacony jest tylko za powierzchnię zajętą pod farmę czy również za powierzchnię niewykorzystaną. Najważniejsza jest Twoja świadomość przyjętego modelu obliczania czynszu oraz możliwość samodzielnego ustalenia w jakiej wysokości ostatecznie będzie płacony przez dzierżawcę czynsz dzierżawny.

Usunięcie instalacji farmy wiatrowej lub fotowoltaicznej po zakończeniu umowy

Umowa dzierżawy gruntu rolnego na potrzeby farmy wiatrowej lub fotowoltaicznej powinna określać obowiązki dzierżawcy po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy tj. usunięcia wszystkich instalacji farmy z gruntu oraz przywrócenia możliwości rolniczego wykorzystania gruntu. Sprawdź czy został w umowie określony termin zwrotu gruntu przez dzierżawcę oraz jakie ma prawa wydzierżawiający gdy dzierżawca nie usunie w terminie instalacji.

Wcześniejsze wypowiedzenie umowy dzierżawy

Umowa dzierżawy gruntu rolnego na potrzeby farmy wiatrowej lub fotowoltaicznej jest umową długoterminową zawieraną zazwyczaj na 29 lat. Z tego powodu wydzierżawiający powinien mieć możliwość wypowiedzenia umowy w przypadku naruszenia postanowień umowy przez dzierżawcę np. opóźnienia w płatności czynszu lub wykorzystania nieruchomości na inny cel niż budowę farmy wiatrowej lub fotowoltaicznej. Sprawdź jak jest w Twoim przypadku i czy postanowienia umowy są dla Ciebie zrozumiałe.

Koszty przygotowania terenu pod dzierżawę

Zazwyczaj to dzierżawca ponosi koszty związane z przygotowaniem dzierżawionego gruntu pod budowę farmy np. budowa dróg dojazdowych, wycinka drzew czy usuwanie innych naturalnych przeszkód. Sprawdź jednak czy kwestie te są ujęte w postanowieniach umowy.

Dziedziczenie zobowiązań z tytułu umowy

Umowa dzierżawy gruntu rolnego na potrzeby farmy fotowoltaicznej to umowa długoterminowa. Umowa dzierżawy zawarta na czas oznaczony nie wygasa automatycznie w przypadku śmierci wydzierżawiającego. W przypadku śmierci wydzierżawiającego jego prawa i obowiązki majątkowe przechodzą na jego spadkobierców. Sprawdź jak kwestia dziedziczenia jest uregulowana w Twojej umowie i czy w przyszłości Twoi najbliżsi będą odpowiednio zabezpieczeni.

Upadłość dzierżawcy, a moja umowa

Ogłoszenie upadłości dzierżawcy nie powoduje wygaśnięcia lub rozwiązania umowy dzierżawy. W takiej sytuacji dalsze postępowanie z daną umową dzierżawy zależy od decyzji ustanowionego syndyka masy upadłości.

Waloryzacja czynszu

Ponieważ umowa dzierżawy gruntu rolnego na potrzeby farmy wiatrowej lub fotowoltaicznej to umowa na wiele lat konieczne jest uregulowanie w umowie kwestii zmiany wysokości czynszu z upływem czasu tj. jego waloryzacji. Postanowienia umowne dotyczące waloryzacji czynszu dzierżawnego powinny wskazywać okres od jakiego obowiązują one strony umowy. Upewnij się, czy w Twojej umowie kwestia waloryzacji czynszu jest uregulowana w sposób zrozumiały.

Zabezpieczenie płatności czynszu i zastępczego wykonania usunięcia elementów farmy po zakończeniu umowy

Opóźnienia w płatności czynszu lub innych należności wynikających z umowy  wiąże się z koniecznością skorzystania z sądowej drogi dochodzenia należności co w polskich realiach może zająć nawet kilka lat. Dlatego też warto na etapie negocjowania umowy zadbać o ustanowienie zabezpieczeń, które pozwolą uniknąć długiego i kosztownego procesu  sądowego. W umowie warto zawrzeć zobowiązanie dzierżawcy do złożenia oświadczenia o dobrowolnym poddaniu się egzekucji, gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej lub kaucji. Tę formę zabezpieczenia warto zastosować również do ewentualnego pokrycia kosztów usunięcia elementów farmy z nieruchomości po zakończeniu umowy dzierżawy w przypadku gdyby dzierżawca nie wywiązał się z tego obowiązku.

Zobacz również

23 stycznia 2025

Dzierżawa gruntu a podatki – co warto wiedzieć?

Podpisanie umowy dzierżawy gruntu wiąże się z wieloma aspektami prawnymi i podatkowymi. Warto je zrozumieć przed podjęciem decyzji. Poznaj najważniejsze kwestie dotyczące podatków związanych z dzierżawą gruntu, w tym dotyczących podatku dochodowego i podatku od nieruchomości. W artykule uwzględnione są szczególne przypadki, takie jak dzierżawa pod fotowoltaikę, wiatraki czy umowy z jednostkami samorządowymi.

Więcej

Bartłomiej Skiba

Kancelaria Radcy Prawnego Bartłomiej Skiba

23 stycznia 2025

Wypowiedzenie umowy dzierżawy gruntu – co warto wiedzieć?

Umowy dzierżawy gruntu, zarówno na czas określony, jak i nieokreślony, mogą być rozwiązane pod pewnymi warunkami. Zrozumienie zasad wypowiedzenia takiej umowy jest kluczowe, aby uniknąć nieporozumień i problemów prawnych. Dowiedz się jak i kiedy można wypowiedzieć umowę dzierżawy gruntu, w tym umowy dotyczące gruntów rolnych.

Więcej

Bartłomiej Skiba

Kancelaria Radcy Prawnego Bartłomiej Skiba